Historia szkoły

Powstanie i rozwój szkoły powszechnej w Białej (1899  – 1939)

Rozwój szkoły w Białej rozpoczął się prozaicznie. W 1899r. zakupiono drewno na przebudowę drewnianego kościółka. Kiedy proboszcz, ks. Jan Szymborski orzekł, że drewno nie nadaje się na przebudowę świątyni, włościanie z Białej postanowili zbudowac z niego szkołę. Mury zbudował z własnych materiałów Urban Marszałek, roboty ciesielskie wykonał Bernard z Kamyka, a stolarka była dziełem Józefa Skrzypczyka  z Białej Górnej. Budynek otrzymał słomianą strzechę. Fakt ten wskazuje , iż przed ponad stu laty funkcjonowało zaangażowanie społeczne w imię wyższych, nadrzędnych celów.

Nad budową sprawował nadzór Komitet Budowy, któremu przewodniczył wójt gminy Kamyk – Wojciech Graczyk.

Pierwszym nauczycielem był Hieronim Ciepielewski (1899 – 1903), którego trzej uczniowie zostali nauczycielami ( bracia Władysław i Michał Mikołajczykowie ), a jeden pracownikiem (Józef Nabiałczyk ). Po nim funkcję te powierzono Władysławowi Zalewskiemu (1903 – 1906 ). Za jego czasów pożar, który wybuchł 15 czerwca 1904r. w zabudowaniach Franciszka Respondka, przerzucił sie na sasiedni budynek szkolny. Wypaloną szkołę odbudowali własnym kosztem bogaty mieszkaniec Kopca – Babicki. Po odbudowie szkoły uczył się w niej Józef Żmijewski, którego w 1908r. zastąpiła Stefania Chądzyńska, pracująca w miejscowej szkole do wybuchu I wojny światowej (1914r.).
Wybuch I wojny śwaitowej wstrzymał działalnośc szkoły na okres dwu lat. Dopiero w 1916r. wznowiono naukę szkolną. W latach 1916 – 1925 pracowali w szkole kolejno: Fijałkowski, Sikora, Dudek, Tyszman i Kletowski. W 1899 – 1925 szkoła była placówką jednoklasową. Z 1 września 1925 roku posadę nauczyciela objął Józef Szewczyk, który w 1926roku awansował na kierownika szkoły w Białej Górnej. Z połączenia szkół w Białej i Białej Górnej powstała szkoła dwuklasowa, w której zorganizowano pięc oddziałów. W roku 1928/29 podniesiono stopień organizacyjny szkoły z dwu do trzyklasowej i zorganizowano sześc oddziałó. Z braku sal lekcyjnych wynajęto lokal przywatny u Stefana Olejarza za 200 złotych rocznego czynszu. W latach 1929 – 1939 szkoła pozostawała pod kierownictwem Józefa Szewczyka i pracowały w niej jeszcze dwie nauczycielki: Stefania Wyrębowska i Wanda Kozieradzka (od 1930 roku ).
W roku szkolnym 1934/35 szkoła w Białej została zaszeregowana do szkół drugiego stopnia organizacyjnego szkół o 6 klasach. Pracę podjął wówczas nowy nauczyciel Bolesław Szczypior. Tuz przed wybuchem II wojny światowej powołano Tymczasowy Komitet Budowy szkoły w składzie: Franciszek marszałek, Antoni Kobis, Jan Nowak, Józef Szewczyk, Bolesław Szczypior, Józef Musik, Antoni Olekarz. Mieszkancy rozpoczęli zbieranie składek na rzecz budowy szkoły ( po 10 groszy od morgi gruntu ).
W 1939roku wieś Biała znalazła się w granicach III Rzeszy i administracyjnie włączona do powiatu Blachownia. Po zawieszonej działalności, nauka została wznowiona w listopadzie 1940 roku, ale po wywiezieni nauczycieli – mężczyzn na roboty przymusowe do Niemiec, szkoła polska przestała istniec. W budynku szkolnym założono szkołę dla kolonistów niemieckich (1942), która funkcjonowała do konca 1944 roku.

Szkoła podstawowa w Białej po II wojnie światowej

PO przejściu frontu w lutym 1945 roku nauczyciele Józef Szewczyk ( kierownik przedwojenny placówki ), Stefania Kluczniakowa i Bolesław Szczypior przystąpili do organizowania nauki szkolnej w oparciu o przedwojenne przepisy. Kiedy kadre zasiliły dwie nowe nauczycielki – Irena Malczewska i Władysława Piątkowska – zorganizowano siedem klas, a dzieci uczyły sie w dwóch starych szkołach w Białej Górnej i Białej Dolnej.
W 1950 roku Józef Szewczyk, dotychczasowy kierownik, przeszedł do pracy w ZNP w Częstochowie, a jego miejsce zajął Stanisław Bednarkiewicz (1950-1964). Szkoła nadal była szkołą siedmioklasową, a nauka odbywała się w trzch budynkach: w Białej Górnej, Białej Dolnej i w budynku podworskim w Resztówce (tzw. „Dworze”). W placówce w tym czasie pracowali: Karolina i Stanisław Bednarkiewiczowie, Bolesław Szczypior, Irena Malczewska, Władysława Piątkówna, Rafał Papoń, Jan Zielonka, Jadwiga Szafaert, Wacław Wilk, Barbara Kozak, Józefa i Henry Klechowie.

W owym czasie w odpowiedzi na hasło 1000 Szkół na Tysiąclecie Państwa Polskiego, 13 grudnia 1958 roku powołano Społeczny Komitet Budowy Szkoły w Białej. Górnej. W skład komitetu weszli: Andrzej Szymański ( przewodniczący ), Rafał Papoń (sekretarz), Stanisła Bednarkiewicz (skarbnik). Mieszkańcy wsi opodatkowali sie kwotą 250 złotych od rodziny jako jednorazowa składka na rzecz budowy szkoły. W roku 1959 Biała w zbiórce na SFBS zdobyła IV miejsce w skali powiatu, a w 1960r.  II w skali województwa katowickiego.
Kiedy w roku 1962 okazało się, że budowa szkoły nie została ujęta w planie, podjęto plan rozbudowy dotychczasowej szkoły (1963). Ale przedsięwzięcie to nie doszło skutku. Tymczasem sytuacja w szkole uległa pogorszeniu, gdyz w roku szkolnym 1966/67 szkoła w Białej Górnej stała się szkołą 8-klasową. Starano się zbudowac nową szkołę. Jednakże wysiłki okazywały się bezowocne, a zabiegi kierowników: Rafała Paponia, Eugeniusza i Antoniny Śmiechowskich nie przezwyciężyły trudności w zakresie budowy placówki szkolnej.
Tymczasem od roku szkolnego 1974/75 szkoła stała się filią Zbiorczej szkoły Gminnej w Kamyku. Klasy I, II, III jako klasy szkoły filialnej, uczyły się w Białej. W 1977/78r. w budynku szkoły w Białej Górnej uruchomiono oddział przedszkolny prowadzony przez Jadwigę Stacherską oraz urządzono świetlicę Koła Gospodyń Wiejskich. Po zlikwidowaniu gminy w Kamyku, do Białej wróciły klasy IV, V, VI. Utworzono wówczas niżej zorganizowaną (niepełną)szkołę podstawową.
W wyniku zmian 2 czerwca 1984 roku zawiązał się 20-osobowy Społeczny Komitet Budowy szkoły i Przedszkola w Białej, a funkcję dyrektora objęła mgr Irena Heluszka (1985 – 1992). W roku szkolnym 1991/92 szkoła stała się placówka 7-klasową, a od następnego – pełną szkołą 8-klasową.
W roku 1992 w wyniku konkursu funkcję dyrektora szkoły objęła mgr Lidia Kruczyńska.
W międzyczasie podjęto budową szkoły. W roku 1986 wykonczono dokumentację nowej szkoły i przedszkola w Białej przez SADSARP z Częstochowy, a 7 czerwca 1989 roku położono kamień węgielny. Budowa szkoły trwała 6 lat i była wspomagana przez Rade Miasta i Gminy Kłobuck oraz Kuratorium Oświaty w Częstochowie. Wobec braku środków finansowych i postepującej inflacji, zrealizowano tylko segment obejmujący 6 sal i 4 małe salki dydaktyczne. W ten sposób zamiary budowy nowej placówki szkolnej w Białej zostały doprowadzone do końca, chociaż zamierzenia były inne…

„Gazeta Częstochowska” nr 6/439 z 2000 roku